اثر نیتروژن استارتر، متانول و کودهای زیستی بر عملکرد، گره‌زایی و طول دوره پر شدن عدس دیم

به­منظور بررسی تأثیر مقادیر مختلف نیتروژن استارتر، کاربرد متانول و کودهای زیستی بر گره­زایی، طول دوره پرشدن و عملکرد عدس Lens culinaris L. تحت شرایط دیم، آزمایشی به­صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه­ای در اردبیل در سال زراعی 98-1397 اجرا شد. عامل­های مورد بررسی شامل نیتروژن استارتر در سه سطح (بدون نیتروژن، کاربرد 25 و50 کیلوگرم نیتروژن در هکتار از منبع اوره)، کودهای ­زیستی در چهار سطح (عدم استفاده، کاربرد ریزوبیوم لگومینوزاروم، کاربرد میکوریز، کاربرد توأم ریزوبیوم لگومینوزاروم با میکوریز) و کاربرد متانول در سه سطح (محلول‌پاشی با آب، کاربرد متانول 15 و 30 درصد حجمی) بودند. مقایسه میانگین­ها نشان داد بیش‌ترین تعداد و وزن گره در بوته (به­ترتیب72/12 عدد و 59/11 میلی­گرم در بوته)، سرعت پرشدن دانه (45/1 میلی­گرم در روز)، طول دوره و دوره مؤثر پرشدن دانه (به­ترتیب 17/35 و 91/29 روز)، تعداد نیام در بوته (43/34) و عملکرد دانه (1530 کیلوگرم در هکتار) در کاربرد توأم ریزوبیوم لگومینوزاروم با میکوریز، محلول­پاشی30 درصد حجمی متانول و50 کیلوگرم نیتروژن استارتر در هکتار به­دست آمد. تعداد گره، سرعت پرشدن دانه، دوره مؤثر پرشدن دانه و عملکرد دانه به­ترتیب از افزایش 210، 64/25، 76/45 و 103 درصدی در مقایسه با عدم کاربرد کودهای زیستی، نیتروژن و عدم محلول­پاشی با متانول برخوردار بود. براساس نتایج این بررسی کاربرد توأم کودهای زیستی (میکوریز و ریزوبیوم) و محلول‌پاشی30 درصد حجمی متانول با 50 کیلوگرم نیتروژن استارتر در هکتار، می­تواند در بهبود عملکرد عدس تحت شرایط دیم پیشنهاد شود.